NOS-NTR Nieuwsuur 2022-11-05
Video Item Preview
Share or Embed This Item
- Publication date
- 2022-11-05
- Language
- Dutch
Nieuwsuur (News Hour) is a Dutch current affairs television program produced for the NPO by the public broadcasters NOS and NTR. It is broadcast daily between 9.30 pm and 10.20 pm (9.30-10 pm at weekends) on NPO 2. Broadcast from 2022-11-05.
Transcription:
We moeten zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft en we moeten aan klimaatadaptatie doen. Aanpassen aan die veranderingen.
Want die veranderingen komen op ons af.
Wat gebeurt er als de zeewaterspiegel met een paar meter stijgt?
Het scenario is doorgerekend en vrolijk word je er niet van.
Wij kijken straks naar de concrete gevolgen voor Nederland.
En ongerustheid is er ook in de Verenigde Staten en wel over de midtermverkiezingen over drie dagen.
Houdt iedereen het hoofd straks wel koel?
En in de storm rond Twitter die maar niet wil gaan liggen kwamen er vandaag opvallende excuses...
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
'Ik heb het bedrijf te snel laten groeien, en dat spijt me.'
Opvallende woorden vandaag van de oprichter en tot voor kort de hoogste baas bij Twitter, Jack Dorsey.
Het medium dat hij groot maakte en waarvan de rijkste man ter wereld, Elon Musk...
sinds een week de eigenaar is, is in een storm beland die elke dag wilder wordt.
De excuses voor een te snelle groei van het bedrijf komen nu Musk wil inkrimpen en daarom duizenden medewerkers ontslag heeft aangezegd.
Adverteerders lopen intussen weg en de ruim 200 miljoen gebruikers vragen zich na een week Musk af:
'Waar gaat dit naar toe?'
Het probleem met Elon Musk is Elon Musk.
Het is aan de ene kant een gewiekste zakenman.
Aan de andere kant is het iemand die op een opmerkelijke manier zijn geld uitgeeft.
Hij runt het bedrijf dat de bedoeling heeft om chips in ons brein te implanteren.
Hij wil ons naar een kolonie op Mars sturen.
En nu iets met Twitter.
Het is koffiedik kijken waarom hij dit wil.
Hij wil in ieder geval massaal mensen ontslaan.
Hele teams waaronder het mensenrechten-team mogen eruit.
De helft van de 7000 medewerkers zou op straat staan.
Ook in Nederland maken we ons zorgen.
Bij Twitter waren ze altijd bezig het in goede banen te leiden.
Musk heeft nu veel van deze mensen ontslagen.
Wij nemen het waar maar moet nog geanalyseerd worden...
dat de omgeving naarder wordt.
Mensen hebben meer last van haattweets.
Elon Musk citeerde het hoofd van zijn team dat regels handhaaft: 'Het handhaven blijft doorgaan.'
Er is eentje die stoer blijft zeggen dat dat doorgaat.
Maar dat is ook degene die nog in dienst is.
Musk vindt vrijheid heel belangrijk.
Hij houdt niet van beperkingen van hogerhand.
Dat zie je altijd in Silicon Valley.
Dat is hun vijand. Hogerhand.
Zij vinden alles betutteling.
En zij vinden dat wat zijzelf doen een betere wereld maakt.
Musk is obsceen rijk.
Hij wil een wereld beter maken zoals hij dat in zijn hoofd heeft.
Dat het beter is voor mensen zoals hij.
Dan het geld.
Musk maakt 4 miljoen per dag verlies.
Grote adverteerders trekken zich terug na de overname.
Volgens Elon Musk na druk van activisten...
die daarmee de feiten van meningsuiting zouden beknotten.
Iedereen probeert druk uit te oefenen.
En de agenda te bepalen.
Maar dat is nou precies de vrijheid van meningsuiting.
Dat hij zich daar zo druk over maakt begrijpt hij eigenlijk niet wat de vrijheid van meningsuiting is.
Mastodon vinden sommigen nu interessanter.
Dat doet ongeveer hetzelfde maar heeft minder bereik.
Ik vind het ook interessant wat er bij Twitter plaatsvindt.
Maar ik ga meer investeren in Mastodon. Meer van mijn tijd.
Daar gebeuren interessanter dingen.
U gaat eigenhandig helpen Twitter ten onder te gaan?
Ik zou willen dat Twitter meer zou worden als Mastodon.
Maar ik zie het niet gebeuren.
En vanavond lanceerde het tot nu toe gratis Twitter inderdaad de eerder aangekondigde betaalde versie.
Wie daar gebruik van maakt krijgt minder advertenties te zien, zegt de nieuwe eigenaar.
Straks: Hoeveel zeespiegelstijging kan ons land aan?
Maar eerst ander nieuws, te beginnen in Overijssel.
In de psychiatrische kliniek in Balkbrug is een medewerker doodgestoken door een patiënt.
Twee andere medewerkers raakten gewond.
De dader heeft zichzelf om het leven gebracht.
Het incident was afgelopen middag in een woongroep in de Overijsselse kliniek.
In Veldzicht worden psychiatrische patiënten behandeld met veelal een niet-westerse achtergrond.
Naar de toedracht van de steekpartij wordt nog onderzoek gedaan.
Wel bekend is dat de patiënt op de deur heeft geklopt.
Hij wilde contact hebben met de medewerkers.
Toen heeft hij gelijk ingestoken op de medewerkers.
Wij hebben de medewerkers uit het kantoor gehaald.
Die hebben zichzelf ingesloten.
En hij heeft zichzelf van het leven beroofd.
Medewerkers en patiënten krijgen nazorg. Patiënten zijn overgeplaatst naar andere afdelingen.
En we hebben een bijeenkomst gehad voor de medewerkers en alle aandacht aan ze besteed.
Er was natuurlijk veel woede, shock, verwarring.
Over de identiteit van de betrokken werknemers en de patiënt wil de directie van de kliniek niks kwijt.
En ook niet of de patiënt al eerder bij incidenten betrokken was.
Ze benadrukken nu dat het gaat om goede nazorg voor de overige patiënten en het personeel.
In de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul zijn tijdens een wake de slachtoffers herdacht van het halloweendrama van vorige week.
156 mensen kwamen daarbij om het leven.
Ze werden verdrukt in de nauwe straatjes van uitgaansbuurt Itaewon in Seoul.
Duizenden mensen kwamen hier bijeen.
Allemaal met een ander verhaal, een eigen tragedie.
Ze verloren vrienden, geliefden, zonen, en dochters 'We rouwen om de slachtoffers van het Itaewon-drama', staat op dit bord.
Onder hen veel twintigers en dertigers.
Plotseling uit het leven weggerukt.
Met nog een heel leven voor de boeg.
Naast verdrietig, zijn veel mensen ook boos.
Hier staat: 'President Yoon moet aftreden.'
Ze vinden dat de overheid niet genoeg gedaan heeft om het drama te voorkomen.
Inmiddels hebben onder meer de president de minister van Binnenlandse Zaken en de politiechef hun excuses aangeboden.
Maar excuses of niet Halloween zou hier nooit meer hetzelfde zijn.
Twaalf gemeenten hebben voor de jaarwisseling een algeheel verbod op het afsteken van vuurwerk afgekondigd.
En twee gemeenten komen vanaf volgend jaar met zo'n verbod, blijkt uit 'n rondgang van de NOS.
Dit mocht de afgelopen twee jaarwisselingen nergens vanwege coronaregels.
Maar dit jaar gelden de in 2020 afgesproken regels weer.
Dat wil zeggen: alleen sier- en geen knalvuurwerk.
Twaalf gemeenten vinden die regels niet ver genoeg gaan en kondigen daarom een algeheel verbod op vuurwerk af.
Bij een helikopterongeluk in het zuiden van Italië zijn alle zeven inzittenden omgekomen.
De helikopter was opgestegen vanaf een eiland en onderweg naar het Italiaanse vasteland toen die van de radar verdween.
De oorzaak van de crash is nog onduidelijk.
Verkeer op de A9 stond urenlang in de file door een kapotte brug bij Schiphol.
De brug bleef eerst ongeveer een uur lang openstaan door een storing.
Daarna zakte het brugdeel weer naar beneden maar toen konden de slagbomen niet meer open.
Ruim 200 activisten van Greenpeace en Extinction Rebellion zijn opgepakt vanwege de bezetting van het terrein op Schiphol voor privéjets.
Ze wilden met de actie voorkomen dat de vliegtuigen konden opstijgen.
Het begon allemaal vriendelijk en gemoedelijk op Schiphol Plaza vanmorgen.
(gezang)
Maar later knipten activisten van Extinction Rebellion en Greenpeace een hek door op Schiphol-Oost waar alleen privévliegtuien gebruik van maken.
Ze ketenden zich vast aan een tiental vliegtuigen en fietsten rondjes om de marechaussee te snel af te zijn.
We hebben gezien dat sinds corona er meer gebruik wordt gemaakt van privéjets.
Terwijl dat de meest vervuilende manier is van reizen.
Dus daarom voeren we vandaag actie.
Om zoveel mogelijk privéjets aan de grond te houden.
(fluitjes, gejoel)
We hebben ze eerst vriendelijk verzocht om hier het terrein te verlaten.
Dat mochten ze doen zonder verdere consequenties.
Een kleine groep heeft daar ook gebruik van gemaakt.
Maar het merendeel bleef hier vast. En ook vastgeketend aan vliegtuigen.
Dus die hebben we ook losgemaakt.
En we zijn nu onder meer ook mensen die hier aan het fietsen zijn aan het aanhouden om ze hier te verwijderen.
Aan het begin van de avond zijn de laatste activisten van het terrein gehaald.
Ze worden naar verschillende locaties op en rond Schiphol gebracht.
Het OM bepaalt wat er met hen gaat gebeuren.
Dat het snel gaat met de klimaatverandering is evident Het blijkt uit elk onderzoek...
zo ook uit een nieuw onderzoek wat we hier gaan bespreken.
Onderzoek naar de gevolgen van de zeespiegelstijging voor Nederland.
En die zijn niet mals.
Verdwijnende Waddeneilanden, grote delen van het westen van het land die in moeras veranderen.
Er zit een grens aan hoeveel we ons kunnen wapenen tegen het water.
Een sombere conclusie die vraagt om uitleg.
Die komt zo. Eerst kijken we even naar onze beroemde strijd tegen het water
Het is bijna vijf jaar geleden dat de dijken in Zeeland, Zuid-Holland en Brabant onder het geweld van een door de storm opgezweepte zee bezweken.
Als antwoord op de watersnoodramp in 1953 komt Nederland 65 jaar geleden met een deltaplan.
Al aan het begin van onze jaartelling vroeg een Romeinse geschiedschrijver zich af wat de mensen bezielde om dit gebied als woonplaats te kiezen.
Met dammen, dijken en sluizen winnen we de strijd tegen water.
Maar hoe lang nog, nu de zeespiegel langs de Nederlandse kust versneld aan het verhogen is?
Sinds 1900 is de zeespiegel al met ruim 20 cm gestegen.
Die versnelling van de zeespiegelstijging heeft ermee te maken dat de aarde opwarmt...
dat dus het water van de oceanen uitzet en ook dat het ijs smelt.
En op de langere termijn verwachten we ook grotere bijdragen van andere ijskappen zoals bij Antartica...
en dan kan het nog heel veel sneller gaan.
De zeespiegel stijgt dus sneller dan verwacht.
Ging het KNMI in 2014 nog uit van een stijging van maximaal 1 meter.
Vorig jaar werd dat nog bijgesteld naar 1,20 meter eind deze eeuw.
Als de uitstoot van broeikasgassen niet snel vermindert.
Het kan zelfs oplopen naar bijna 2 meter als het smelten van de ijskap op de Zuidpool versnelt.
Zeespiegelstijging is een heel langzaam proces maar het gaat wel steeds sneller.
Daarnaast hebben we ook droogte en wateroverlast, heftige regen.
Limburg hebben we allemaal meegemaakt.
Onder leiding van de deltacommissaris wordt het nationaal deltaprogramma uitgevoerd.
Daarin staan maatregelen om Nederland te beschermen voor overstromingen.
Nu al worden er extra dijken gebouwd en wordt de kunstlijn versterkt.
We moeten zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft.
En we moeten klimaatadaptatie doen. Aanpassen aan die veranderingen.
Want die veranderingen komen op ons af.
Het komt op ons af.
En dus zit bij mij aan tafel Maarten Kleinhans van de Universiteit Utrecht.
Fijn dat u hier vanavond bent.
Ik noemde daarstraks dat onderzoek naar de effecten van zeespiegelstijging en u heeft dat onderzoek gedaan in opdracht van de deltacommissaris.
Hoe zeker is het dat er een stijging van 2 meter of 5 meter valt te verwachten?
En wanneer is dat?
Het is nog heel erg onzeker.
Maar twee meter zou in extreme gevallen aan het einde van deze eeuw kunnen zijn...
als het heel snel gaat met de klimaatverandering.
En vijf meter aan het einde van de eeuw erna.
Twee meter daarvan zeggen de ingenieurs...
dat ze dat nog aankunnen met de gebruikelijke bouwwerken zoals dijken en dammen.
Voordat we naar de scenario's kijken U onderzocht wat het in de praktijk betekent, maar u zegt daarbij:
'Dit is het scenario zonder dat we extra maatregelen nemen.'
Maar die nemen we natuurlijk wel.
Waarom is het dan toch relevant om dit te weten?
Als we weten wat de delta van nature zou doen dan weten we ook wat we moeten doen om ons daaraan aan te passen.
Wat moeten we willen en wat niet.
Waar moeten er keiharde dijken zijn en waar kan het misschien anders?
U komt eigenlijk tot drie belangrijke gevolgen van de zeespiegelstijging.
Gevolgen die in het geval van een stijging van 5 meter uiteraard groter zijn dan bij 2 meter.
U neemt ons mee aan de hand van wat kaarten.
Wat is het eerste waar we rekening mee moeten houden?
Twee meter stijging. Wat gebeurt er?
Het water staat hoger.
Het geeft meer druk op de dijken.
Dus een grotere kans op dijkdoorbraken.
Als je niks zou doen.
En de uiterwaarden komen onder water?
Ja. Dat is ook een probleem.
Dit zijn de lijntjes bij twee meter.
En dit is dan bij vijf.
Dus dan worden de problemen natuurlijk groter.
En het kruipt dan verder het land in.
De uiterwaarden staan ook langer onder water.
En de verdeling van het water over de rivieren gaat ook veranderen.
Wat is een concrete conclusie die we hieraan moeten verbinden?
Bijvoorbeeld niet meer bouwen bij de uiterwaarden?
Buitendijks wil je sowieso niet bouwen eigenlijk.
Alles wat er staat geeft weerstand voor het water waardoor het nog weer meer wordt opgestuwd stroomopwaarts.
Zijn er nu bouwplannen in dat soort gebieden?
Ja. Van gemeentes die proberen de woningnood op te lossen.
Zwolle en Arnhem bijvoorbeeld, uit mijn hoofd.
De volgende kaart.
Een stijging van twee meter weer.
Plas, dras, kwel.
Wat gebeurt er precies?
In die laaggelegen gebieden als daar veel regen valt...
moet je van het water af.
En de versterkte verzilting.
Dat komt uit de bodem.
Zoutwater komt aan het oppervlak.
En dan vijf meter.
Dan worden dus die gebieden groter.
Bestaat dan de helft van het land uit moerasgebied?
Als we niks zouden doen, ja.
Dit is dus de neiging van het natuurlijk systeem. Als we niks doen.
Langs de rivieren neemt de druk ook flink toe, zien we hier.
En dan de gevolgen voor de Waddeneilanden.
De zeespiegelstijging van twee meter eerst.
De Waddeneilanden worden kleiner.
Vooral de staarten schuren eraf.
Het zand komt komt ergens anders terecht.
Op zich kan dat positief zijn.
En vijf meter?
Dan is het echt een probleem.
De eilanden spoelen over.
Het zand komt aan de achterkant van de eilanden.
Dat wil je niet.
Maar dat betekent dus dat een eiland als bijvoorbeeld Terschelling wordt gehalveerd? Ja.
Bent u geschrokken van uw eigen onderzoek?
Met name de rivieren.
Wij denken vaak dat het alleen met de kust te maken heeft maar een stijging van de zeespiegel komt helemaal het land in...
in verband met de rivieren.
Dus het is echt van twee kanten ellende.
Wat is de belangrijkste les hieruit?
En voor wie is die les?
Twee dingen.
We moeten nu al kijken waar we wat doen in het landschap om ruimte te maken waar het misschien nodig is...
om water op te vangen.
Geen woonwijken bouwen waar het sowieso kletsnat gaat worden.
En dat gebeurt dus nu wel dus dat moet worden bijgestuurd?
Dat denk ik wel.
En de klimaatverandering moet echt tegengegaan worden.
Wij hebben heel veel belang bij.
Het zijn niet alleen delta's in Azië en Afrika.
Het zijn onze delta's.
Ik woon zelf 3,5 boven Nap.
Maar als je grote overstromingen krijgt zit je eigenlijk nergens goed.
Dank u wel.
We zullen HIER ongetwijfeld nog vaker over praten.
En we zijn nog niet klaar met dit onderwerp want online op NPO Start is nu de nieuwste aflevering te zien van de Nieuwsuur-serie Ophef...
en die gaat dit keer over klimaatberichten.
Collega Rudy Bouma duikt in de desinformatie die er rondgaat over het klimaat en soms ook over klimaatactivisten.
Zo moest vooral Greta Thunberg het deze zomer ontgelden.
De elektriciteit op het popfestival waar ze sprak zou van dieselgeneratoren komen.
Klopt niet. Er werd alleen biobrandstof gebruikt.
En een van de meest gedeelde nep-berichten die deze zomer op social media rondging...
ging over datzelfde festival.
Er verschenen foto's van de puinhoop die daar achtergelaten zou zijn.
Maar de foto's waren niet van die dag.
Ze zijn gemaakt in 2011 en 2015.
Gaan we naar de midterm-verkiezingen van aanstaande dinsdag.
Het draait dan onder meer om de macht in de Senaat en de beslissing daar kan weleens vallen in Pennsylvania.
Daar liggen de Republikeinse en de Democratische senaatskandidaten nek-aan-nek en dus duiken er vandaag liefst twee oud-presidenten op om campagne te voeren...
Dit is Obama vanochtend in Pittsburgh.
Volgens de Democraten staat niets minder dan de democratie op het spel omdat de Republikeinen maar geen afscheid willen nemen van de leugens over verkiezingsfraude.
Dit is oud-president Trump gisteren.
Ook hij zal vanavond campagne voeren in Pennsylvania voor zijn partijgenoten, maar ook voor zichzelf.
Volgens Amerikaanse media is de kans groot dat hij komende week na de midtermverkiezingen, bekend zal maken...
dat hij opnieuw mee gaat doen aan de presidentsverkiezingen.
De sfeer in Pennsylvania rond de verkiezingen van is dinsdag gespannen.
En dat begon twee jaar geleden al toen dit de beslissende staat was bij de presidentsverkiezingen...
en het kamp-Trump de uitslag meteen aanvocht omdat er massaal fraude zou zijn gepleegd.
Het is een leugen die inmiddels door 7 van de 10 Republikeinse kiezers in Amerika wordt omarmd zo blijkt uit meerdere peilingen.
Hoe kon het zover komen?
Voor een antwoord op die vraag beginnen we bij het Four Seasons in Philadelphia.
Niet het chique hotel, maar een hoveniersbedrijf dat twee jaar terug ineens wereldberoemd werd toen de advocaten van Trump op bezoek kwamen.
Maar het lachen verging de Amerikanen al snel.
De geest was uit de fles.
Het land was in de ogen van velen een bananenrepubliek geworden.
De brave verkiezingscommissie verantwoordelijk voor het tellen van de stemmen in Philadelphia...
werd maandenlang bedreigd met de dood.
De verzinsels over verkiezingsfraude ...leidden tot een gewelddadige climax.
They've got ten people trying to stop us.
James Carmine verliet na de Capitoolbestorming de Republikeinse Partij en roept anderen nu op...
om bij de verkiezingen van volgende week hetzelfde te doen.
Dit is oud-militair en complotdenker Doug Mastriano bij de demonstratie in Washington op die beruchte 6 januari.
Na een politieke bliksemcarrière is hij nu de Republikeinse kandidaat voor het gouverneurschap van Pennsylvania.
Een cruciale positie bij de organisatie van de presidentsverkiezingen over twee jaar.
Zijn aanhang wil het maar over één ding hebben.
(applaus)
De Capitoolbestorming, zegt Mastriano is niet wat de pers ervan gemaakt heeft.
De giftige spiraal waarin zijn land terecht is gekomen drijft James zo nu en dan tot wanhoop.
En dus maakt hij zich zorgen over zijn vrouw Regina.
Zij is ook dit jaar vrijwilliger op een stembureau.
In de strijd tegen desinformatie kiest de verkiezingscommissie nu voor totale transparantie.
De pers is uitgenodigd op de plek waar straks alle stemmen van Philadelphia worden geteld.
Een garantie op rustige verkiezingen is het allerminst.
Op een aantal plekken in het land worden stembureaus al beschermd met kogelwerend glas.
Ook morgen is klimaat een thema. Dan begint de klimaattop in Egypte.
Vertegenwoordigers van bijna tweehonderd landen praten de komende twee weken in Sharm-el-Sheikh over het beperken van de opwarming van de aarde.
Heb ik ook nog het weer:
Vannacht valt er vooral in het westen en noorden wat regen.
Aan zee waait het stevig.
Morgen veel bewolking en in de loop van de dag op steeds meer plaatsen regen.
Ook dan aan zee nog veel wind.
Straks is Saïda er weer met het late journaal om kwart voor twaalf op NPO 1.
Wij zijn er morgen weer, half tien, NPO 2.
Een fijne avond.
Transcription:
We moeten zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft en we moeten aan klimaatadaptatie doen. Aanpassen aan die veranderingen.
Want die veranderingen komen op ons af.
Wat gebeurt er als de zeewaterspiegel met een paar meter stijgt?
Het scenario is doorgerekend en vrolijk word je er niet van.
Wij kijken straks naar de concrete gevolgen voor Nederland.
En ongerustheid is er ook in de Verenigde Staten en wel over de midtermverkiezingen over drie dagen.
Houdt iedereen het hoofd straks wel koel?
En in de storm rond Twitter die maar niet wil gaan liggen kwamen er vandaag opvallende excuses...
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Goedenavond.
'Ik heb het bedrijf te snel laten groeien, en dat spijt me.'
Opvallende woorden vandaag van de oprichter en tot voor kort de hoogste baas bij Twitter, Jack Dorsey.
Het medium dat hij groot maakte en waarvan de rijkste man ter wereld, Elon Musk...
sinds een week de eigenaar is, is in een storm beland die elke dag wilder wordt.
De excuses voor een te snelle groei van het bedrijf komen nu Musk wil inkrimpen en daarom duizenden medewerkers ontslag heeft aangezegd.
Adverteerders lopen intussen weg en de ruim 200 miljoen gebruikers vragen zich na een week Musk af:
'Waar gaat dit naar toe?'
Het probleem met Elon Musk is Elon Musk.
Het is aan de ene kant een gewiekste zakenman.
Aan de andere kant is het iemand die op een opmerkelijke manier zijn geld uitgeeft.
Hij runt het bedrijf dat de bedoeling heeft om chips in ons brein te implanteren.
Hij wil ons naar een kolonie op Mars sturen.
En nu iets met Twitter.
Het is koffiedik kijken waarom hij dit wil.
Hij wil in ieder geval massaal mensen ontslaan.
Hele teams waaronder het mensenrechten-team mogen eruit.
De helft van de 7000 medewerkers zou op straat staan.
Ook in Nederland maken we ons zorgen.
Bij Twitter waren ze altijd bezig het in goede banen te leiden.
Musk heeft nu veel van deze mensen ontslagen.
Wij nemen het waar maar moet nog geanalyseerd worden...
dat de omgeving naarder wordt.
Mensen hebben meer last van haattweets.
Elon Musk citeerde het hoofd van zijn team dat regels handhaaft: 'Het handhaven blijft doorgaan.'
Er is eentje die stoer blijft zeggen dat dat doorgaat.
Maar dat is ook degene die nog in dienst is.
Musk vindt vrijheid heel belangrijk.
Hij houdt niet van beperkingen van hogerhand.
Dat zie je altijd in Silicon Valley.
Dat is hun vijand. Hogerhand.
Zij vinden alles betutteling.
En zij vinden dat wat zijzelf doen een betere wereld maakt.
Musk is obsceen rijk.
Hij wil een wereld beter maken zoals hij dat in zijn hoofd heeft.
Dat het beter is voor mensen zoals hij.
Dan het geld.
Musk maakt 4 miljoen per dag verlies.
Grote adverteerders trekken zich terug na de overname.
Volgens Elon Musk na druk van activisten...
die daarmee de feiten van meningsuiting zouden beknotten.
Iedereen probeert druk uit te oefenen.
En de agenda te bepalen.
Maar dat is nou precies de vrijheid van meningsuiting.
Dat hij zich daar zo druk over maakt begrijpt hij eigenlijk niet wat de vrijheid van meningsuiting is.
Mastodon vinden sommigen nu interessanter.
Dat doet ongeveer hetzelfde maar heeft minder bereik.
Ik vind het ook interessant wat er bij Twitter plaatsvindt.
Maar ik ga meer investeren in Mastodon. Meer van mijn tijd.
Daar gebeuren interessanter dingen.
U gaat eigenhandig helpen Twitter ten onder te gaan?
Ik zou willen dat Twitter meer zou worden als Mastodon.
Maar ik zie het niet gebeuren.
En vanavond lanceerde het tot nu toe gratis Twitter inderdaad de eerder aangekondigde betaalde versie.
Wie daar gebruik van maakt krijgt minder advertenties te zien, zegt de nieuwe eigenaar.
Straks: Hoeveel zeespiegelstijging kan ons land aan?
Maar eerst ander nieuws, te beginnen in Overijssel.
In de psychiatrische kliniek in Balkbrug is een medewerker doodgestoken door een patiënt.
Twee andere medewerkers raakten gewond.
De dader heeft zichzelf om het leven gebracht.
Het incident was afgelopen middag in een woongroep in de Overijsselse kliniek.
In Veldzicht worden psychiatrische patiënten behandeld met veelal een niet-westerse achtergrond.
Naar de toedracht van de steekpartij wordt nog onderzoek gedaan.
Wel bekend is dat de patiënt op de deur heeft geklopt.
Hij wilde contact hebben met de medewerkers.
Toen heeft hij gelijk ingestoken op de medewerkers.
Wij hebben de medewerkers uit het kantoor gehaald.
Die hebben zichzelf ingesloten.
En hij heeft zichzelf van het leven beroofd.
Medewerkers en patiënten krijgen nazorg. Patiënten zijn overgeplaatst naar andere afdelingen.
En we hebben een bijeenkomst gehad voor de medewerkers en alle aandacht aan ze besteed.
Er was natuurlijk veel woede, shock, verwarring.
Over de identiteit van de betrokken werknemers en de patiënt wil de directie van de kliniek niks kwijt.
En ook niet of de patiënt al eerder bij incidenten betrokken was.
Ze benadrukken nu dat het gaat om goede nazorg voor de overige patiënten en het personeel.
In de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul zijn tijdens een wake de slachtoffers herdacht van het halloweendrama van vorige week.
156 mensen kwamen daarbij om het leven.
Ze werden verdrukt in de nauwe straatjes van uitgaansbuurt Itaewon in Seoul.
Duizenden mensen kwamen hier bijeen.
Allemaal met een ander verhaal, een eigen tragedie.
Ze verloren vrienden, geliefden, zonen, en dochters 'We rouwen om de slachtoffers van het Itaewon-drama', staat op dit bord.
Onder hen veel twintigers en dertigers.
Plotseling uit het leven weggerukt.
Met nog een heel leven voor de boeg.
Naast verdrietig, zijn veel mensen ook boos.
Hier staat: 'President Yoon moet aftreden.'
Ze vinden dat de overheid niet genoeg gedaan heeft om het drama te voorkomen.
Inmiddels hebben onder meer de president de minister van Binnenlandse Zaken en de politiechef hun excuses aangeboden.
Maar excuses of niet Halloween zou hier nooit meer hetzelfde zijn.
Twaalf gemeenten hebben voor de jaarwisseling een algeheel verbod op het afsteken van vuurwerk afgekondigd.
En twee gemeenten komen vanaf volgend jaar met zo'n verbod, blijkt uit 'n rondgang van de NOS.
Dit mocht de afgelopen twee jaarwisselingen nergens vanwege coronaregels.
Maar dit jaar gelden de in 2020 afgesproken regels weer.
Dat wil zeggen: alleen sier- en geen knalvuurwerk.
Twaalf gemeenten vinden die regels niet ver genoeg gaan en kondigen daarom een algeheel verbod op vuurwerk af.
Bij een helikopterongeluk in het zuiden van Italië zijn alle zeven inzittenden omgekomen.
De helikopter was opgestegen vanaf een eiland en onderweg naar het Italiaanse vasteland toen die van de radar verdween.
De oorzaak van de crash is nog onduidelijk.
Verkeer op de A9 stond urenlang in de file door een kapotte brug bij Schiphol.
De brug bleef eerst ongeveer een uur lang openstaan door een storing.
Daarna zakte het brugdeel weer naar beneden maar toen konden de slagbomen niet meer open.
Ruim 200 activisten van Greenpeace en Extinction Rebellion zijn opgepakt vanwege de bezetting van het terrein op Schiphol voor privéjets.
Ze wilden met de actie voorkomen dat de vliegtuigen konden opstijgen.
Het begon allemaal vriendelijk en gemoedelijk op Schiphol Plaza vanmorgen.
(gezang)
Maar later knipten activisten van Extinction Rebellion en Greenpeace een hek door op Schiphol-Oost waar alleen privévliegtuien gebruik van maken.
Ze ketenden zich vast aan een tiental vliegtuigen en fietsten rondjes om de marechaussee te snel af te zijn.
We hebben gezien dat sinds corona er meer gebruik wordt gemaakt van privéjets.
Terwijl dat de meest vervuilende manier is van reizen.
Dus daarom voeren we vandaag actie.
Om zoveel mogelijk privéjets aan de grond te houden.
(fluitjes, gejoel)
We hebben ze eerst vriendelijk verzocht om hier het terrein te verlaten.
Dat mochten ze doen zonder verdere consequenties.
Een kleine groep heeft daar ook gebruik van gemaakt.
Maar het merendeel bleef hier vast. En ook vastgeketend aan vliegtuigen.
Dus die hebben we ook losgemaakt.
En we zijn nu onder meer ook mensen die hier aan het fietsen zijn aan het aanhouden om ze hier te verwijderen.
Aan het begin van de avond zijn de laatste activisten van het terrein gehaald.
Ze worden naar verschillende locaties op en rond Schiphol gebracht.
Het OM bepaalt wat er met hen gaat gebeuren.
Dat het snel gaat met de klimaatverandering is evident Het blijkt uit elk onderzoek...
zo ook uit een nieuw onderzoek wat we hier gaan bespreken.
Onderzoek naar de gevolgen van de zeespiegelstijging voor Nederland.
En die zijn niet mals.
Verdwijnende Waddeneilanden, grote delen van het westen van het land die in moeras veranderen.
Er zit een grens aan hoeveel we ons kunnen wapenen tegen het water.
Een sombere conclusie die vraagt om uitleg.
Die komt zo. Eerst kijken we even naar onze beroemde strijd tegen het water
Het is bijna vijf jaar geleden dat de dijken in Zeeland, Zuid-Holland en Brabant onder het geweld van een door de storm opgezweepte zee bezweken.
Als antwoord op de watersnoodramp in 1953 komt Nederland 65 jaar geleden met een deltaplan.
Al aan het begin van onze jaartelling vroeg een Romeinse geschiedschrijver zich af wat de mensen bezielde om dit gebied als woonplaats te kiezen.
Met dammen, dijken en sluizen winnen we de strijd tegen water.
Maar hoe lang nog, nu de zeespiegel langs de Nederlandse kust versneld aan het verhogen is?
Sinds 1900 is de zeespiegel al met ruim 20 cm gestegen.
Die versnelling van de zeespiegelstijging heeft ermee te maken dat de aarde opwarmt...
dat dus het water van de oceanen uitzet en ook dat het ijs smelt.
En op de langere termijn verwachten we ook grotere bijdragen van andere ijskappen zoals bij Antartica...
en dan kan het nog heel veel sneller gaan.
De zeespiegel stijgt dus sneller dan verwacht.
Ging het KNMI in 2014 nog uit van een stijging van maximaal 1 meter.
Vorig jaar werd dat nog bijgesteld naar 1,20 meter eind deze eeuw.
Als de uitstoot van broeikasgassen niet snel vermindert.
Het kan zelfs oplopen naar bijna 2 meter als het smelten van de ijskap op de Zuidpool versnelt.
Zeespiegelstijging is een heel langzaam proces maar het gaat wel steeds sneller.
Daarnaast hebben we ook droogte en wateroverlast, heftige regen.
Limburg hebben we allemaal meegemaakt.
Onder leiding van de deltacommissaris wordt het nationaal deltaprogramma uitgevoerd.
Daarin staan maatregelen om Nederland te beschermen voor overstromingen.
Nu al worden er extra dijken gebouwd en wordt de kunstlijn versterkt.
We moeten zorgen dat de opwarming van de aarde beperkt blijft.
En we moeten klimaatadaptatie doen. Aanpassen aan die veranderingen.
Want die veranderingen komen op ons af.
Het komt op ons af.
En dus zit bij mij aan tafel Maarten Kleinhans van de Universiteit Utrecht.
Fijn dat u hier vanavond bent.
Ik noemde daarstraks dat onderzoek naar de effecten van zeespiegelstijging en u heeft dat onderzoek gedaan in opdracht van de deltacommissaris.
Hoe zeker is het dat er een stijging van 2 meter of 5 meter valt te verwachten?
En wanneer is dat?
Het is nog heel erg onzeker.
Maar twee meter zou in extreme gevallen aan het einde van deze eeuw kunnen zijn...
als het heel snel gaat met de klimaatverandering.
En vijf meter aan het einde van de eeuw erna.
Twee meter daarvan zeggen de ingenieurs...
dat ze dat nog aankunnen met de gebruikelijke bouwwerken zoals dijken en dammen.
Voordat we naar de scenario's kijken U onderzocht wat het in de praktijk betekent, maar u zegt daarbij:
'Dit is het scenario zonder dat we extra maatregelen nemen.'
Maar die nemen we natuurlijk wel.
Waarom is het dan toch relevant om dit te weten?
Als we weten wat de delta van nature zou doen dan weten we ook wat we moeten doen om ons daaraan aan te passen.
Wat moeten we willen en wat niet.
Waar moeten er keiharde dijken zijn en waar kan het misschien anders?
U komt eigenlijk tot drie belangrijke gevolgen van de zeespiegelstijging.
Gevolgen die in het geval van een stijging van 5 meter uiteraard groter zijn dan bij 2 meter.
U neemt ons mee aan de hand van wat kaarten.
Wat is het eerste waar we rekening mee moeten houden?
Twee meter stijging. Wat gebeurt er?
Het water staat hoger.
Het geeft meer druk op de dijken.
Dus een grotere kans op dijkdoorbraken.
Als je niks zou doen.
En de uiterwaarden komen onder water?
Ja. Dat is ook een probleem.
Dit zijn de lijntjes bij twee meter.
En dit is dan bij vijf.
Dus dan worden de problemen natuurlijk groter.
En het kruipt dan verder het land in.
De uiterwaarden staan ook langer onder water.
En de verdeling van het water over de rivieren gaat ook veranderen.
Wat is een concrete conclusie die we hieraan moeten verbinden?
Bijvoorbeeld niet meer bouwen bij de uiterwaarden?
Buitendijks wil je sowieso niet bouwen eigenlijk.
Alles wat er staat geeft weerstand voor het water waardoor het nog weer meer wordt opgestuwd stroomopwaarts.
Zijn er nu bouwplannen in dat soort gebieden?
Ja. Van gemeentes die proberen de woningnood op te lossen.
Zwolle en Arnhem bijvoorbeeld, uit mijn hoofd.
De volgende kaart.
Een stijging van twee meter weer.
Plas, dras, kwel.
Wat gebeurt er precies?
In die laaggelegen gebieden als daar veel regen valt...
moet je van het water af.
En de versterkte verzilting.
Dat komt uit de bodem.
Zoutwater komt aan het oppervlak.
En dan vijf meter.
Dan worden dus die gebieden groter.
Bestaat dan de helft van het land uit moerasgebied?
Als we niks zouden doen, ja.
Dit is dus de neiging van het natuurlijk systeem. Als we niks doen.
Langs de rivieren neemt de druk ook flink toe, zien we hier.
En dan de gevolgen voor de Waddeneilanden.
De zeespiegelstijging van twee meter eerst.
De Waddeneilanden worden kleiner.
Vooral de staarten schuren eraf.
Het zand komt komt ergens anders terecht.
Op zich kan dat positief zijn.
En vijf meter?
Dan is het echt een probleem.
De eilanden spoelen over.
Het zand komt aan de achterkant van de eilanden.
Dat wil je niet.
Maar dat betekent dus dat een eiland als bijvoorbeeld Terschelling wordt gehalveerd? Ja.
Bent u geschrokken van uw eigen onderzoek?
Met name de rivieren.
Wij denken vaak dat het alleen met de kust te maken heeft maar een stijging van de zeespiegel komt helemaal het land in...
in verband met de rivieren.
Dus het is echt van twee kanten ellende.
Wat is de belangrijkste les hieruit?
En voor wie is die les?
Twee dingen.
We moeten nu al kijken waar we wat doen in het landschap om ruimte te maken waar het misschien nodig is...
om water op te vangen.
Geen woonwijken bouwen waar het sowieso kletsnat gaat worden.
En dat gebeurt dus nu wel dus dat moet worden bijgestuurd?
Dat denk ik wel.
En de klimaatverandering moet echt tegengegaan worden.
Wij hebben heel veel belang bij.
Het zijn niet alleen delta's in Azië en Afrika.
Het zijn onze delta's.
Ik woon zelf 3,5 boven Nap.
Maar als je grote overstromingen krijgt zit je eigenlijk nergens goed.
Dank u wel.
We zullen HIER ongetwijfeld nog vaker over praten.
En we zijn nog niet klaar met dit onderwerp want online op NPO Start is nu de nieuwste aflevering te zien van de Nieuwsuur-serie Ophef...
en die gaat dit keer over klimaatberichten.
Collega Rudy Bouma duikt in de desinformatie die er rondgaat over het klimaat en soms ook over klimaatactivisten.
Zo moest vooral Greta Thunberg het deze zomer ontgelden.
De elektriciteit op het popfestival waar ze sprak zou van dieselgeneratoren komen.
Klopt niet. Er werd alleen biobrandstof gebruikt.
En een van de meest gedeelde nep-berichten die deze zomer op social media rondging...
ging over datzelfde festival.
Er verschenen foto's van de puinhoop die daar achtergelaten zou zijn.
Maar de foto's waren niet van die dag.
Ze zijn gemaakt in 2011 en 2015.
Gaan we naar de midterm-verkiezingen van aanstaande dinsdag.
Het draait dan onder meer om de macht in de Senaat en de beslissing daar kan weleens vallen in Pennsylvania.
Daar liggen de Republikeinse en de Democratische senaatskandidaten nek-aan-nek en dus duiken er vandaag liefst twee oud-presidenten op om campagne te voeren...
Dit is Obama vanochtend in Pittsburgh.
Volgens de Democraten staat niets minder dan de democratie op het spel omdat de Republikeinen maar geen afscheid willen nemen van de leugens over verkiezingsfraude.
Dit is oud-president Trump gisteren.
Ook hij zal vanavond campagne voeren in Pennsylvania voor zijn partijgenoten, maar ook voor zichzelf.
Volgens Amerikaanse media is de kans groot dat hij komende week na de midtermverkiezingen, bekend zal maken...
dat hij opnieuw mee gaat doen aan de presidentsverkiezingen.
De sfeer in Pennsylvania rond de verkiezingen van is dinsdag gespannen.
En dat begon twee jaar geleden al toen dit de beslissende staat was bij de presidentsverkiezingen...
en het kamp-Trump de uitslag meteen aanvocht omdat er massaal fraude zou zijn gepleegd.
Het is een leugen die inmiddels door 7 van de 10 Republikeinse kiezers in Amerika wordt omarmd zo blijkt uit meerdere peilingen.
Hoe kon het zover komen?
Voor een antwoord op die vraag beginnen we bij het Four Seasons in Philadelphia.
Niet het chique hotel, maar een hoveniersbedrijf dat twee jaar terug ineens wereldberoemd werd toen de advocaten van Trump op bezoek kwamen.
Maar het lachen verging de Amerikanen al snel.
De geest was uit de fles.
Het land was in de ogen van velen een bananenrepubliek geworden.
De brave verkiezingscommissie verantwoordelijk voor het tellen van de stemmen in Philadelphia...
werd maandenlang bedreigd met de dood.
De verzinsels over verkiezingsfraude ...leidden tot een gewelddadige climax.
They've got ten people trying to stop us.
James Carmine verliet na de Capitoolbestorming de Republikeinse Partij en roept anderen nu op...
om bij de verkiezingen van volgende week hetzelfde te doen.
Dit is oud-militair en complotdenker Doug Mastriano bij de demonstratie in Washington op die beruchte 6 januari.
Na een politieke bliksemcarrière is hij nu de Republikeinse kandidaat voor het gouverneurschap van Pennsylvania.
Een cruciale positie bij de organisatie van de presidentsverkiezingen over twee jaar.
Zijn aanhang wil het maar over één ding hebben.
(applaus)
De Capitoolbestorming, zegt Mastriano is niet wat de pers ervan gemaakt heeft.
De giftige spiraal waarin zijn land terecht is gekomen drijft James zo nu en dan tot wanhoop.
En dus maakt hij zich zorgen over zijn vrouw Regina.
Zij is ook dit jaar vrijwilliger op een stembureau.
In de strijd tegen desinformatie kiest de verkiezingscommissie nu voor totale transparantie.
De pers is uitgenodigd op de plek waar straks alle stemmen van Philadelphia worden geteld.
Een garantie op rustige verkiezingen is het allerminst.
Op een aantal plekken in het land worden stembureaus al beschermd met kogelwerend glas.
Ook morgen is klimaat een thema. Dan begint de klimaattop in Egypte.
Vertegenwoordigers van bijna tweehonderd landen praten de komende twee weken in Sharm-el-Sheikh over het beperken van de opwarming van de aarde.
Heb ik ook nog het weer:
Vannacht valt er vooral in het westen en noorden wat regen.
Aan zee waait het stevig.
Morgen veel bewolking en in de loop van de dag op steeds meer plaatsen regen.
Ook dan aan zee nog veel wind.
Straks is Saïda er weer met het late journaal om kwart voor twaalf op NPO 1.
Wij zijn er morgen weer, half tien, NPO 2.
Een fijne avond.
- Addeddate
- 2022-11-06 02:09:04
- Data_errors
- 2
- Identifier
- nieuwsuur-2022-11-05
- Scanner
- Internet Archive Python library 2.2.0
- Source
- Digitenne
comment
Reviews
There are no reviews yet. Be the first one to
write a review.